Eekhoorntjesbrood wordt ook wel ‘de koning onder de paddenstoelen’ genoemd. Het is
een van de best eetbare paddenstoelen. De vlezige hoed is roodbruin tot donkerbruin van
kleur en voelt een beetje plakkerig aan. Eekhoorntjesbrood (Boletus edulis) is een
paddenstoel die behoort tot de familie Boletaceae. Eekhoorntjesbrood is een
boletensoort en behoort tot de buisjeszwammen. Ze zijn te herkennen aan
de dicht op elkaar staande buisjes onder de hoed, die op een spons lijken.
Het gewoon eekhoorntjesbrood (Boletus edulis) heeft aan de onderkant van de bruine,
enigszins plakkerige hoed die 30 cm in doorsnee kan worden, een sponzig aandoend
stelsel van fijne buisjes in plaats van lamellen. De witte tot lichtgekleurde steel met
weinig opvallend netwerk wordt niet langer dan 25 cm. Deze soort komt met een aantal
nauw verwante soorten overal in Europa en Noord-Amerika in dennenbossen voor. Er
bestaat een symbiotische relatie met de inlandse eik en Amerikaanse eik.
Naast gewoon eekhoorntjesbrood is er ook vroeg eekhoorntjesbrood (Boletus
reticulatus), herkenbaar aan de viltige hoed. Beide hebben een bruine hoed en een vaak
buikige, knotsvormige steel. Zoals de naam al zegt kun je de eerste soort eerder in het
seizoen vinden, van mei tot en met september. Gewoon eekhoorntjesbrood is er van juli
tot eind oktober.
Eekhoorntjesbrood kan niet worden gekweekt en groeit alleen in de vrije natuur, waar de
boleet zoals veel andere paddenstoelen opgroeit in symbiose met bepaalde
boomsoorten. Berken, beuken, eiken zijn geliefd, waarbij de voorkeur uitgaat naar een
licht plekje langs weg en wandelpad of aan de bosrand. De boleet is al in de vroege
zomer te vinden en keert terug tot aan de eerste vorst.
Soms wordt de paddenstoel verward met de bittere boleet, die gemakkelijk is te
herkennen aan het blauw verkleuren van de poriën bij aanraking. Eekhoorntjesbrood
wordt ook wel porcini genoemd. De paddenstoel heeft een verfijnde nootachtige smaak
en een ware delicatesse, zegt men. Ik heb ze nooit geproefd maar ben wel nieuwsgierig.
Eekhoorntjesbrood is moeilijk verkrijgbaar. Het groeit namelijk alleen in de natuur.
Vooral in Europa en Noord-Amerika kan je eekhoorntjesbrood vinden in de vrije natuur.
In Nederland is het verboden om zelf eekhoorntjesbrood te plukken. Je kunt het kopen
op de markt of in groentespeciaalzaken.
Tips voor de illegale plukkers:
Het is belangrijk om het eekhoorntjesbrood te plukken als de hoed nog gesloten is. Pluk
alleen de stevige exemplaren en laat heel jonge en oudere exemplaren staan. Beschadig
het mycelium zo min mogelijk door de paddenstoel met een draaiende beweging te
oogsten of door hem met een scherp mes net boven de grond los te snijden. Zo zorg je
dat er de komende jaren ook nog eekhoorntjesbrood is te vinden. Kies mooie, gave en
droge exemplaren uit, die geen verschrompelde randen en geen natte plekken op de
hoed hebben. Eekhoorntjesbrood is 1-3 dagen houdbaar in de koelkast. Gedroogd
eekhoorntjesbrood moet op een donkere en koele plek een paar maanden bewaard
worden.